Η Αδικία στις Κρίσεις ΕΔ πλήττουν την Αποδοτικότητα και Αποτελεσματικότητα του Στρατεύματος

Η Ενίσχυση της Αποδοτικότητας και της Αποτελεσματικότητας στις Ένοπλες Δυνάμεις και η Αδικία των Κρίσεων

Aντιστράτηγος ε.α. Κίμων Κωστής

Οι φετινές κρίσεις στις ΕΔ και ιδιαίτερα στον Στρατό Ξηράς, υπό το πρίσμα των αποφάσεων για μείωση των θέσεων των Ανωτάτων Αξιωματικών, στο πλαίσιο της αναδιοργάνωσης και της «Ατζέντας 2030», πλην όλων των άλλων δυσλειτουργιών, ανέδειξαν και την αδικία των Αξιωματικών αποφοίτων ΣΣΕ, τάξης 1994.

Σύμφωνα με τις προβλέψεις του ν. 3883/2010, οι απόφοιτοι των τάξεων από τη 1992 και μετέπειτα, θα πρέπει να κρίνονται για προαγωγή, με τη συμπλήρωση 35 χρόνων πραγματικής υπηρεσίας. Παρόλα αυτά, ενώ η τάξη 1992 έπρεπε να κριθεί αυτούσια το 2023, αυτή κρίθηκε σε 2 χρονιές, με αποτέλεσμα να δίνεται η δυνατότητα να προαχθούν περισσότεροι Αξιωματικοί στον βαθμό του Ταξιάρχου. Το ίδιο συνέβη και με την τάξη 1993, η οποία κρίθηκε το 2024, επίσης σε 2 χρονιές. Επιπλέον και στις 2 αυτές τάξεις, διατηρήθηκε μεγάλος αριθμός Αξιωματικών στον αυτό βαθμό, με το φαινόμενο να γιγαντώνεται στις κρίσεις του έτους 2024, όπου έμειναν διατηρητέοι 32 Αξιωματικοί και από τις 2 τάξεις (1992 και 1993). Αυτό έδωσε τη δυνατότητα, σε μεγάλο συγκριτικά αριθμό Αξιωματικών αυτών των τάξεων, να έχει και δεύτερη ευκαιρία για προαγωγή. Αντιθέτως, τίποτε από τα προηγούμενα δεν ίσχυσαν για την τάξη 1994.

Αν κοιτάξουμε αναλυτικά τα ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία, θα διαπιστώσουμε ότι η τάξη 1994 είχε πολύ περισσότερους υποψηφίους για προαγωγή, σε σχέση με τις 2 προηγούμενες τάξεις. Συγκεκριμένα στα Όπλα, είχε για προαγωγή 159 Αξιωματικούς, εκ των οποίων οι 110 απόφοιτοι ΣΕΘΑ. Από αυτούς προήχθησαν οι 43, ενώ 6 έμειναν διατηρητέοι. Στον αντίποδα η τάξη 1992 είχε 125 Αξιωματικούς για προαγωγή και η τάξη 1993 122, εκ των οποίων λιγότεροι από 90 απόφοιτοι ΣΕΘΑ, από κάθε τάξη. Από αυτές τις 2 τάξεις, προήχθησαν αναλογικά περισσότεροι Αξιωματικοί στον βαθμό του Ταξιάρχου, με την τάξη 1992 να προάγει 50 και την τάξη 1993 39, σε 2 χρονιές η κάθε μία, ακολουθώντας τις τάξεις από το 1991 και πριν, οι οποίες κρινόντουσαν σε 2 και 3 χρονιές έκαστη, σύμφωνα με τις προβλέψεις του ν. 2439/1996. Επιπλέον, κάθε μία από τις 2 τάξεις, είχε από 20 διατηρητέους Αξιωματικούς στην πρώτη κρίση τους, δίνοντας τους μία ακόμη ευκαιρία για την επόμενη χρονιά. Με αυτόν τον τρόπο, η τάξη 1992 είχε αναλογία προαχθέντων-κρινόμενων 1:1,8 και η τάξη 1993 1:2,1, ενώ στην τάξη 1994, η αναλογία ήταν 1:2,6. Στα δε Σώματα, η αναλογία είναι ακόμα μεγαλύτερη 1:3.

Σε ομιλία του Αντιναύαρχου ε.α. Παναγιώτη Λυμπέρη ΠΝ [1], είχε αναφέρει, μεταξύ άλλων:

«[…] Το ζητούμενο σήμερα -ευτυχώς- είναι η ενίσχυση αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας των ΕΔ. […]

Ο πολιτικός έλεγχος των ΕΔ, αντικείμενο εξέτασης στο συνέδριο, (στις ΕΔ ο όρος έλεγχος έπεται της κατεύθυνσης και του συντονισμού άρα περιλαμβάνει αντίληψη, στόχευση, οργάνωση, παρακολούθηση και τελικά έλεγχο λειτουργίας) αποκτά σήμερα έννοια κυρίως ως προς την τελικά παραγόμενη αντίληψη ασφάλειας και την ικανότητα πραγμάτωσης της βούλησής μας στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου έναντι αντιπάλων βουλήσεων. Η πρόσφατη απόφαση για “επιβολή” αμιγώς αριθμητικής λογικής στην επετηρίδα αποτελεί παράδειγμα υπέρ-διόρθωσης σε επιλογές μειωμένης αποτελεσματικότητας του παρελθόντος, ενώ πρέπει να συνοδευθεί από ενέργειες που θα δίνουν λύση στην ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού.

Έτσι ερχόμαστε στο ηθικό και την νοοτροπία. Άνδρες η πόλις και ου τείχη, ουδέ νήες ανδρών κενές. Για να μην είναι κενές οι νήες απαιτούνται πολύ παραπάνω από αποζημιώσεις. Η παροχή οράματος στο οποίο ο καθένας αναγνωρίζει τον ρόλο του είναι ένα από αυτά. Αυτό το όραμα πρέπει να περιλαμβάνει την θεραπεία του ηθικού συμβολαίου ανάμεσα στην πατρίδα και τα στελέχη.[…]»

Συμπερασματικά, στο πλαίσιο του εξορθολογισμού των ΕΔ, η οποία προέβλεπε τη μείωση των θέσεων των Ανωτάτων Αξιωματικών κατά 25%, αποστρατεύτηκαν δυσανάλογα εξαιρετικοί Αξιωματικοί, με ποιοτικό αντίκτυπο στο στράτευμα.

Όλα αυτά θα μπορούσαν να αποφευχθούν, με μία πιο εμπεριστατωμένη ποιοτική προσέγγιση, όσων εισηγήθηκαν και αποφάσισαν την «Ατζέντα 2030».

Η πραγματικότητα ήταν, ότι όντως στον βαθμό του Συνταγματάρχη-Πλοιάρχου-Σμηνάρχου, υπήρχε ο τριπλάσιος αριθμός από τις θεσμοθετημένες θέσεις. Όμως κανείς από τους εισηγητές δεν επισήμανε, ότι δεν καλύπτονται κατά πολύ οι θεσμοθετημένες θέσεις στους λοιπούς βαθμούς Ανωτέρων Αξιωματικών (Αντισυνταγματαρχών και Ταγματαρχών). Και με δεδομένο ότι δεν μπορεί να αυξηθεί ο αριθμός τους στα επόμενα χρόνια, καθώς οι επερχόμενες τάξεις είναι μικρότερες αριθμητικά από τις υπάρχουσες στον βαθμό του ανωτέρου Αξιωματικού, γι’ αυτόν τον λόγο και όλα τα προηγούμενα χρόνια υπήρχε αυτός ο υπέρογκος αριθμός Συνταγματαρχών, ο οποίος όμως κάλυπτε τις κενές θέσεις των Αντισυνταγματαρχών-Ταγματαρχών.

Η αποστρατεία συνολικά 745 Συνταγματαρχών-Πλοιάρχων-Σμηνάρχων στο σύνολο των ΕΔ, δημιούργησε ακόμη μεγαλύτερο κενό στην ήδη υποστελεχωμένη κάλυψη θέσεων Ανώτερων Αξιωματικών στα Επιτελεία, καθώς οι θέσεις αυτές δεν δύναται να καλυφθούν από τους παραμένοντες και τους υπό προαγωγή Αξιωματικούς.

Είναι εμφανές πλέον, ότι όλη αυτή η απότομη αλλαγή στις φετινές κρίσεις, έχει επικοινωνιακό και όχι ρεαλιστικό χαρακτήρα. Ο εξορθολογισμός είναι αναγκαίο να πραγματοποιηθεί, συμφωνούμε όλοι μας, αλλά με σχεδιασμό βάθους πενταετίας και όχι τόσο ακαριαία σε μία χρονιά, αδικώντας καταφανέστατα άριστους Αξιωματικούς, οι οποίοι σε αυτήν τη συγκυρία ανήκουν στην τάξη 1994.

Η μείωση θα μπορούσε να επέλθει σταδιακά, μειώνοντας 150 θέσεις Συνταγματαρχών-Πλοιάρχων-Σμηνάρχων κάθε χρονιά και αλλάζοντας τη νομοθεσία, έτσι ώστε Αξιωματικοί νεότερων τάξεων να παραμένουν στον βαθμό του Ανώτερου Αξιωματικού περισσότερα χρόνια, με δεδομένο ότι για όλες τις τάξεις από το 1992 και μετά, ισχύουν τα 40 χρόνια υπηρεσίας. Ο τρόπος που επιλέχθηκε, σίγουρα δεν θα λύσει το πρόβλημα λειτουργίας των ΕΔ, αλλά θα το επιδεινώσει ακόμα περισσότερο, καθώς αυξάνει τα ήδη υπάρχοντα κενά, στερώντας στην Υπηρεσία τη δυνατότητα αξιοποίησης μεγάλου αριθμού έμπειρων και άριστων Αξιωματικών.

Ας ερωτηθούν οι Αρχηγοί των Γενικών Επιτελείων εάν αυξήθηκε η αποδοτικότητα και η αποτελεσματικότητά μετά τις κρίσεις ή αντίθετα μειώθηκε πρώτων των Επιτελείων τους και των Επιτελείων των ΜΔ-ΜΣ και δεύτερον εάν μετά τις μεταθέσεις των Αντισυνταγματαρχών και Ταγματαρχών θα αυξηθεί η αποδοτικότητα και η αποτελεσματικότητά των Επιτελείων και των Σχηματισμών.

Σημείωση

[1] Ο Αντιναύαρχος ε.α. Παναγιώτης Λυμπέρης ΠΝ είναι Επίτιμος Αρχηγός Στόλου και Προέδρος ΔΣ του Ελληνικού Κέντρου Αμυντικής Καινοτομία (ΕΛΚΑΚ ΑΕ) σε ομιλία του με θέμα: «Τι επιδιώκουν οι Ένοπλες Δυνάμεις μέσω της καινοτομίας;» την 29 Ιαν 25 στο Συνέδριο με τίτλο: «50 Χρόνια Δημοκρατίας και οι Ένοπλες Δυνάμεις: Τι μέλλει γενέσθαι;», το οποίο συνδιοργάνωσαν το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ) και το Ελληνικό Ίδρυμα Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ), στο πάνελ «Η αμυντική βιομηχανία και οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις»

________________

O Αντιστράτηγος ε.α. Κίμων Κωστής γεννήθηκε στην Αθήνα. Εισήχθη το 1983 στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων (ΣΣΕ), με Πανελλήνιες Εξετάσεις, από την οποία αποφοίτησε το 1987 με τον βαθμό του Ανθυπολοχαγού Πεζικού. Διετέλεσε Διευθυντής Εθνοφυλακής του ΓΕΣ, στον βαθμό του Ταξιάρχου, από 6 Μαρ 17 έως 8 Μαρ 19 και από 8 Νοε 19 έως 11 Μαρ 22, συνολικά για 4 έτη και 4 μήνες. Είναι κάτοχος με «Άριστα», 9,49, Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης από το Τμήμα Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Παντείου Πανεπιστημίου και Πτυχιούχος του ιδίου Τμήματος του Παντείου Πανεπιστημίου, με βαθμό «Λίαν Καλώς», 8,23. Είναι απόφοιτος της Σχολής Εθνικής Άμυνας (ΣΕΘΑ) με βαθμό «Άριστα» και της Ανώτατης Διακλαδικής Σχολής Πολέμου (Α.ΔΙ.Σ.ΠΟ.) με «Λίαν Καλώς».