Παναγιώτης Σταμάτης: Η Δικαιοσύνη στη «πυρά»

Παναγιώτης Π. Σταμάτης, Αξιωματικός ΠΝ και συγγραφέας

Είναι θέμα Δημοκρατίας και Κράτους Δικαίου. Δημοκρατία χωρίς τον εξοπλισμό του Κράτους Δικαίου δεν νοείται, δεν υπάρχει.

Τα όσα τραγελαφικά συνέβησαν τη Δευτέρα 31 Οκτωβρίου στο κτήριο 9 στα Δικαστήρια της ¨Ευελπίδων¨ δεν έχει προηγούμενο και δείχνει πως αντιλαμβάνεται το κράτος για απόδοση δικαιοσύνης και τιμωρία των υπευθύνων για το θάνατο 102 ανθρώπων (οι οποίοι απεβίωσαν συνέπεια της φωτιάς, είτε λόγω του εγκλωβισμού τους στη φωτιά , είτε λόγω της πολύωρης παραμονής τους στη θάλασσα όπου είχαν καταφύγει για να διασωθούν) και 34 τραυματιών στην φονική φωτιά το 2018 στο Μάτι.

Μέσα στους 102 αποβιώσαντες είναι και τα απανθρακωμένα εννέα ετών δίδυμα κορίτσια, αγκαλιασμένα με τον παππού και την γιαγιά τους. Αυτές τις τραγικές στιγμές δεν μπορώ να διανοηθώ την αγωνία του γονιού για το παιδί του ή τον πόνο που γεννάει η απώλεια του.

Δεν μπορώ να φανταστώ μεγαλύτερο δράμα για την ανθρώπινη φύση, γι αυτό ο Ευριπίδης έφτιαξε τη Μήδεια ως την απόδειξη της ανθρώπινης βούλησης που μπορεί να διαλέξει τον χειρότερο πόνο και φόνο, μονάχα αυτή. Μετά από αυτά τα δυο αγγελούδια που χάθηκαν νομίζω ότι δεν μπορεί να γραφτεί κανένα άλλο κεφάλαιο σε αυτή την απόλυτη τραγωδία. Η χώρα μας έχει τελειώσει και θυσιάζει τα μόνα καλά κομμάτια της, ακριβώς σαν τη Μήδεια.

Σε μια μικρή αίθουσα λοιπόν προσπαθούσαν να χωρέσουν πάνω από 300 άτομα, (μάρτυρες δικηγόροι, δημοσιογράφοι και συγγενείς των θυμάτων), για την εκδίκαση της εθνικής τραγωδίας.

Από πολύ νωρίς φάνηκε ότι δεν θα πέσει βαρύς ο πέλεκυς της δικαιοσύνης και από τους 21 κατηγορούμενους, μόνο ένας μικρός αριθμός θα καταδικαστεί πρωτόδικα, με αναστολή ποινών μέχρι το Εφετείο και στα όρια της παραγραφής με την αναίρεση στον Άρειο Πάγο.

Ήμουν από τους πρώτους που κατέθεσα Μήνυση στην Εισαγγελία Εφετών Αθηνών, στις 30 Ιουλίου 2018, αρ. πρωτ. 26502/30/7/18, κατά παντός υπευθύνου ως προς εκείνους που προκύπτουν αποχρώσες ενδείξεις ενοχής, για τις αξιόποινες πράξεις, αυτεπαγγέλτως διωκόμενες, κακουργηματικού χαρακτήρα και εξαιρετικής φύσης:

α) ανθρωποκτονία εκ προθέσεως, με ενδεχόμενο δόλο σε ήρεμη ψυχική κατάσταση κατά συρροή

β) πυρκαγιά από την οποία μπορούσε να προκύψει κοινός κίνδυνος σε ξένα πράγματα, κίνδυνος σε άνθρωπο, με επέλευση θανάτου κατά συρροή

γ) έκθεση η οποία προκάλεσε τον θάνατο κατά συρροή

δ) της παραβίασης οικοδομικών κανόνων, εξαιτίας των οποίων προήλθε ο θάνατος ανθρώπων και προέκυψε κίνδυνος σε ξένα πράγματα και άλλους ανθρώπους.

ε) ή και άλλως της παράβασης καθήκοντος.

Με αίτημα όπως να διερευνήσει αποκλειστικά ο κ. Εισαγγελέας, εξαιτίας της σοβαρότητας του θέματος, έρευνα προς τιμωρία των υπευθύνων και παραδειγματισμό ενδεικτικά (15 ΠΚ, 264 γ ΠΚ, 265ΠΚ, 259 ΠΚ, 302ΠΚ και 306 ΠΚ), με την επιφύλαξη και για τυχόν άλλα αδικήματα, που θα προκύψουν από την επισταμένη και διεισδυτική έρευνά Σας.

Μάλιστα ζήτησα λόγω της έκτασης της φονικής καταστροφής της πυρκαγιάς, «εθνική τραγωδία», ότι επιβάλλεται η εισαγωγή της υποθέσεως κατ΄ άρθρον 29 Κ.Π.Δ. στο Δικαστήριο των Εφετών και τον ορισμό Εφέτου Ανακριτή, στη δε περίπτωση που έχει ασκηθεί ποινική δίωξη από τον Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών, να διατάξει σύμφωνα με τη παρ. 2 του ως άνω άρθρου, να υποβληθούν τα έγγραφα στον Εισαγγελέα Εφετών.

Στη συνέχεια κατέθεσα δύο (2) φορές αίτημα κατ’ άρθρο 29 ΚΠΔ (αρ. πρωτ. 11462/3/9/18 και αρ. πρωτ. 14310/30/10/18) για την άμεση και χωρίς αναβολή εξέτασης της παρούσης, καθώς επίσης θεωρώ ότι πρέπει να εφαρμοστούν κατά την κρίση Σας, το άρθ. 29 ΚΠΔ και επ., καθώς και ότι άλλο κρίνεται σκόπιμο, εξαιτίας της σοβαρότητας του θέματος, έρευνα προς τιμωρία των υπευθύνων και παραδειγματισμό, καθόσον είναι πασίδηλη η αδράνεια και οι παραλείψεις των αρμοδίων υπευθύνων, οι οποίες ανά πάσα στιγμή μπορεί και πάλι να επαναληφθούν και να πλήξουν έννομα αγαθά.

Δυστυχώς ανατέθηκε η υπόθεση σε Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών, καθυστέρησε κατά 4 χρόνια η ποινική δίωξη και παρά τις αντιρρήσεις του κ. Ανακριτή για την αναβάθμιση της κατηγορίας σε κακούργημα με δικονομικούς λόγους δεν έγινε δεκτό.

Ο δημόσιος θόρυβος της προτάσεως του κ. Εισαγγελέως, συντελούσης σχετικώς και της συγκυρίας της τρεχούσης δραματικής επικαιρότητος, το επανέφερε στο προσκήνιο κατά «τυρβώδη» τρόπο. Ο λόγος για τη εισαγγελική πρόταση πλημμεληματικού χαρακτήρα που παρά τις πολλαπλές αιτήσεις του κ. Ανακριτού για διώξεις σε κακουργήματα συγκεκριμένων κατηγορουμένων δεν άλλαξε.

Με το από 11. 5 2021 Υπόμνημά μου προς το Δικαστικό Συμβούλιο Πλημμελειοδικών, αιτήθηκα εκ νέου για αναβάθμιση του κατηγορητηρίου σε κακουργηματικού χαρακτήρα πράξεις και παραλείψεις.

Με το υπ’ αρ. 860/2022 Βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών Αθηνών, παραπέμφθηκαν τελικά 21 κατηγορούμενοι για πλημμελήματα (ανθρωποκτονία από αμέλεια και σωματικές βλάβες από αμέλεια).

Την διάπραξη κακουργήματος έχουν διαγνώσει ήδη αρκετοί αρμόδιοι δικαστικοί λειτουργοί (6ος Ανακριτής), των οποίων όμως οι ενέργειες για τη διερεύνηση προσέκρουσαν σε ένα τείχος προστασίας των υπαιτίων και σε δικονομικές αστοχίες.

Η πρωτοφανής δυστοκία και τα επαναλαμβανόμενα προσκόμματα διερεύνησης, η απόδοση της πραγματικής μορφής του αδικήματος ως κακούργημα, παραπέμπουν είτε σε νομική ανεπάρκεια, είτε σε αόρατους μηχανισμούς συγκάλυψης του εγκλήματος και θα πρέπει να απασχολήσει τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, για την πειθαρχικό και ποινικό έλεγχο των υπαιτίων.

Υπήρξε από την αρχή λοιπόν προσπάθεια οι κατηγορούμενοι να «πέσουν στα μαλακά», δηλαδή να ισχυριστούν ότι τα αδικήματα που διέπραξαν, με τις πράξεις ή παραλείψεις τους, έγιναν από αμέλεια (πλημμέλημα).

Όλα τα στοιχεία της δικογραφίας βοούν ότι τελέσθηκε κακούργημα, αλλά και ότι έγιναν επισταμένες προσπάθειες συγκάλυψής του.

Αρχικά περιέγραψαν τη πυρκαγιά ως κάποιο οργανωμένο σχέδιο πολλαπλών εμπρησμών, με πολλές ταυτόχρονα εστίες, επιστράτευσαν τον Ελληνικό διαστημικό οργανισμό και μας παρουσίασαν (προφανώς αναληθή) στοιχεία από δορυφόρους για να μας πείσουν ότι πρόκειται περί εμπρησμού, για κάποια ασύμμετρη απειλή, από υποτιθέμενο άγνωστο κέντρο συμφερόντων.

Οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι κυριαρχούμενοι από ιδεοληψίες και συνωμοσιολογικές καταστάσεις, που υπό προϋποθέσεις είναι άκρως επικίνδυνες, προσπάθησαν την ανικανότητα τους να την δικαιολογήσουν ως κάποια οργανωμένη επιχείρηση αποσταθεροποίησης της χώρας.

Τα στοιχεία τα οποία φαίνεται να στήριζαν την κυβερνητική θεωρία των «σκόπιμων πυρκαγιών» αποδείχθηκαν από τις έρευνες της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού όπως και πραγματογνώμονες εντελώς λανθασμένα.

Η επιτομή της διαστρέβλωσης των τραγικών γεγονότων, είναι ότι το ίδιο βράδυ της φονικής πυρκαγιάς είδαμε τους επικεφαλείς αρμοδίους κυβερνητικούς αξιωματούχους στο κέντρο συντονισμού του επιχειρησιακού μηχανισμού, αν και γνώριζαν τουλάχιστον από τις 21.33 από το Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων Υγείας (ΕΚΕΠΥ) για την ύπαρξη νεκρού και στις 23.15 οι νεκροί ήταν ήδη τέσσερις, να διαβεβαιώνουν τον πρωθυπουργό για μια συνήθη πυρκαγιά υπό έλεγχο.

Και όμως όλοι αυτοί που συμμετείχαν στην σύσκεψη έκαναν σαν να μην γνώριζαν τίποτα. Έλεγαν στους πολίτες πως όλα είναι υπό έλεγχο, ενώ γνώριζαν τον κίνδυνο, τον επερχόμενο θάνατο και τον αποδέχθηκαν ότι δεν θα γίνει.

Την επομένη μέρα, σε άλλη σύσκεψη, εμφάνισαν δορυφορικές φωτογραφίες που έδειχναν πολλές, ταυτόχρονες εστίες της φωτιάς, ώστε να στηριχτεί η θεωρία του εμπρησμού. Και όπως αποδείχθηκε στην συνέχεια αυτές οι φωτογραφίες ήταν «φτιαγμένες».

Καμιά σχέση με την πραγματικότητα. Ένας, εγκληματικά, απρόσεκτος πολίτης ήταν ο υπεύθυνος της καταστροφής.

Κοινός παρονομαστής αυτών των δύο συσκέψεων, ήταν η παραπλάνηση και η εξαπάτηση των πολιτών. Υπήρχε δόλος, υπήρχε σχέδιο, ενώ μια περιοχή του Λεκανοπεδίου (Μάτι) καταστρεφόταν και δεκάδες άνθρωποι έχαναν την ζωή τους, (από εγκαύματα, ασφυξία ή από πνιγμό), οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι αγωνιούσαν όχι για την τύχη όλων αυτών που είχαν εγκλωβισθεί μέσα στις φλόγες και όλων εκείνων που παρέμεναν επί μακρόν μέσα στη θάλασσα, αλλά για την δική τους τύχη. Το μόνο που τους ένοιαζε ήταν η επικοινωνιακή διαχείριση της καταστροφής.

Είναι θέμα Δημοκρατίας και Κράτους Δικαίου. Δημοκρατία χωρίς τον εξοπλισμό του Κράτους Δικαίου δεν νοείται, δεν υπάρχει.

Και είναι τόσο ισχυρό το κύμα, που έχει ξεσηκώσει η τραγωδία στο Μάτι και πως θα εξελιχτεί η απονομή της δικαιοσύνης, που θα σαρώσει ακόμα και τις ένοχες συνειδήσεις.

Η τιμωρία και η αλήθεια είναι θέμα Δημοκρατίας και Κράτους Δικαίου, μια ιστορική εξέλιξη που χρειάστηκε σκληρούς αγώνες πολλών αιώνων.

Είναι οι φωνές των θυμάτων που ζητούν δικαίωση, γιατί με τις παραλείψεις τους, μη αποτροπής των αποτελεσμάτων των θανάτων 102 συμπολιτών μας από εμπρησμούς, από πρόσωπα έχοντα ιδιαίτερη νομική υποχρέωση να αποτρέψουν τους θανάτους συνανθρώπων μας και δη σε ανηλίκους, υπέργηρους και αναπήρους (άρθρα 15 και 264 περ. γ ΠΚ).

Οι ψυχές των αδικοχαμένων, με βασανιστικό θάνατο, συνανθρώπων μας, οι συγγενείς τους, οι τραυματίες και εγκαυματίες, αλλά και ολόκληρη η κοινότητα που βίωσε και βιώνει τραυματικά την τραγωδία, περιμένουν δικαίωση και τιμωρία για το έγκλημα στην πραγματική του διάσταση και όχι σε μια δίκη που στο τέλος κανείς δεν θα δει τον δρόμο της φυλακής.

Όλοι μας αναμένουμε από τη δικαιοσύνη να τιμωρήσει παραδειγματικά, ιδιαίτερα τους εγκληματίες του ¨λευκού κολάρου¨ για όσα έγιναν, για τις απώλειες των συνανθρώπων μας, για την πολύχρονη ταλαιπωρία των εγκαυματίων, για την κάθε μία από τις τραγωδίες που απαρτίζουν αυτό που συνολικά αποκαλείται “τραγωδία στο Μάτι”.

ΠΗΓΗ: dikastiko.gr