Χάος με τα αναδρομικά: Εγκλωβισμένοι στο σύστημα 400.000 συνταξιούχοι! – Οι εκκρεμότητες ανά κατηγορίες

Αναδρομικά: Στα όρια του «μπλακάουτ» λόγω ενστάσεων και επανυπολογισμών. Εντονη ανησυχία στους δικαιούχους, καθώς χάθηκαν καρτέλες και στοιχεία. Υποστελεχωμένος ο ΕΦΚΑ

Του Σπύρου Φρεμεντίτη, Δικηγόρου – δημοσιογράφου
frementitislaw@gmail.com

Σε μια περίοδο που το ασφαλιστικό σύστημα δοκιμάζει τα όριά του, το ζήτημα των αναδρομικών επανέρχεται πιο έντονο από ποτέ. Χιλιάδες συνταξιούχοι εξακολουθούν να βρίσκονται σε παρατεταμένη αναμονή, είτε λόγω καθυστερήσεων στους επανυπολογισμούς είτε λόγω αμφισβητήσεων από τον ΕΦΚΑ σχετικά με τα δικαιούμενα ποσά.

Η μεγάλη προσδοκία είναι το κεφάλαιο της εθνικής σύνταξης, που διαμορφώνει συνολικά το τοπίο των απολαβών των απόμαχων της εργασίας και η οποία θα αυξηθεί από τις αρχές του έτους με πρώτη καταβολή τον Δεκέμβριο.

Καθυστερήσεις

Παρότι οι αρμόδιες υπηρεσίες διαβεβαιώνουν ότι ο κύριος όγκος των επανυπολογισμών έχει ολοκληρωθεί, η πραγματικότητα δείχνει κάτι διαφορετικό. Δεκάδες χιλιάδες περιπτώσεις παραμένουν ανοιχτές, με τους υπαλλήλους του ΕΦΚΑ -αντί για ψηφιοποιημένα δεδομένα- να αναζητούν ακόμη φακέλους σε υπόγεια υπηρεσιών, μεταλλικές ντουλάπες και στοιβαγμένα χαρτόκουτα περασμένων ετών.

Ελλιπείς ασφαλιστικοί φάκελοι με καρτέλες ενσήμων που έχουν χαθεί ή καταστραφεί λόγω του χρόνου ή ακόμη και φυσικών καταστροφών. Κατά το παρελθόν υπόγεια των πρώην Ταμείων του ενοποιημένου ΕΦΚΑ πλημμύρισαν και χάθηκε πολύτιμος όγκος πληροφορίας. Το γεγονός αυτό προκαλεί νέα κύματα αιτήσεων και ενστάσεων, ενώ δημιουργεί έντονη ανησυχία σε δικαιούχους που περιμένουν να δουν επιτέλους χρήματα στους λογαριασμούς τους.

Συνολικά οι δικαιούχοι των αναδρομικών υπολογίζονται σε 400.000 άτομα, διασπασμένα σε διαφορετικές κατηγορίες και με τελείως διαφορετικές βάσεις διεκδίκησης. Η αύξηση των αιτήσεων συνταξιοδότησης -που εκτιμάται ότι θα ξεπεράσουν φέτος τις 210.000- επιβαρύνει ακόμη περισσότερο τον ήδη κορεσμένο μηχανισμό. Επιπλέον ο ΕΦΚΑ κάθε χρόνο «χάνει» πολύτιμους δικούς του υπαλλήλους λόγω συνταξιοδοτήσεων, οι οποίοι υπηρετούν σε καίριες θέσεις στον Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης.

Ο ΕΦΚΑ, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της «δημοκρατίας», δίνει προτεραιότητα στο να «τρέξει» το πληροφοριακό σύστημα με τη νέα αύξηση στις συντάξεις του 2,4% για το έτος 2026 που θα καταβληθούν πριν από τις γιορτές των Χριστουγέννων. Σχεδιάζει μετά να ασχοληθεί με τα αναδρομικά σε όσους τα δικαιούνται.

Αλλαγές έρχονται στην εθνική σύνταξη από το 2026, με αύξηση 2,4% σε όλα τα επίπεδα ετών ασφάλισης. Η αναπροσαρμογή αυτή επηρεάζει τόσο όσους λαμβάνουν ήδη σύνταξη όσο και όσους σκοπεύουν να υποβάλουν αίτηση τους επόμενους μήνες. Η αύξηση αποδίδεται αυτόματα και «κουμπώνει» πάνω στον βασικό κορμό της σύνταξης, ο οποίος αποτελεί το σταθερό μέρος του συνολικού ποσού, ανεξάρτητα από τις αποδοχές και τις εισφορές του ασφαλισμένου.

Το 11μήνο

Κρίσιμο σημείο αποτελεί το 11μηνο Ιούνιος 2015 – Μάιος 2016, για το οποίο το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε αντισυνταγματικές τις περικοπές σε κύριες και επικουρικές συντάξεις, αλλά και στα δώρα. Περίπου 370.000 παλιοί συνταξιούχοι κατέθεσαν αγωγές έως το 2020 και περιμένουν την ολοκλήρωση της δικαστικής διαδικασίας. Μέχρι στιγμής μόνο 10.000-20.000 εξ αυτών έχουν λάβει τις επιστροφές. Ο ΕΦΚΑ ξεκαθαρίζει ότι θα πληρωθούν μόνο όσοι προσκομίσουν τελεσίδικες αποφάσεις, κάτι που επιμηκύνει σημαντικά τις διαδικασίες.

Ενδεικτικά ποσά επιστροφών:

• Συνταξιούχος ΙΚΑ: 2.600 ευρώ
• Συνταξιούχος ΔΕΚΟ: 3.200 ευρώ
• Απόστρατος: έως 4.000 ευρώ

Το Δημόσιο

Ιδιαίτερη κατηγορία αποτελούν οι 350.000 συνταξιούχοι του Δημοσίου, που διεκδικούν αναδρομικά από την Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ), η οποία κρίθηκε αντισυνταγματική για τα έτη 2017-2018. Το συνολικό ποσό υπολογίζεται στα 420 εκατ. ευρώ.

Ενδεικτικά:

• Καθηγητής ΑΕΙ: επιστροφή 8.556 ευρώ
• Απόστρατος: επιστροφή 8.027 ευρώ
• Δικαστικός: εκτιμώμενη επιστροφή 8.700 ευρώ

Από το 2019 και μετά η ΕΑΣ κρίθηκε συνταγματική και μόνο όσοι έχουν ασκήσει αγωγές και δικαιωθούν μπορούν να προσδοκούν αποζημίωση.

Οι επικουρικές

Ένα από τα πιο «καυτά» μέτωπα αφορά τα αναδρομικά επικουρικής ασφάλισης. Περίπου 100.000 συνταξιούχοι ζητούν επιστροφές για προσαυξήσεις 0,075% σε περιπτώσεις εισφορών άνω του 6%. Ο ΕΦΚΑ, όμως, με πρόσφατο έγγραφό του (Σεπτέμβριος 2025) ξεκαθαρίζει: «Δεν υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο ή δικαστική απόφαση για νέο επανυπολογισμό επικουρικών συντάξεων».

Με άλλα λόγια, όλες οι αιτήσεις επανεξέτασης απορρίπτονται, εκτός από όσες ενστάσεις υποβλήθηκαν εντός τριμήνου από την έκδοση της σύνταξης. Οι σύλλογοι συνταξιούχων θεωρούν ότι ο ΕΦΚΑ παρανομεί.

Χάθηκαν φάκελοι!

Η τέταρτη μεγάλη κατηγορία αφορά 40.000 συνταξιούχους που αποχώρησαν μετά το 2016 και έχουν πάνω από 30 έτη ασφάλισης. Παρότι ο νόμος Βρούτση (Ν. 4670/2020) προβλέπει καλύτερα ποσοστά αναπλήρωσης, ο επανυπολογισμός πολλών συντάξεων δεν έχει ολοκληρωθεί. Χαρακτηριστικό του χάους είναι ότι χιλιάδες φυσικοί φάκελοι… δεν εντοπίζονται στα αρχεία του ΕΦΚΑ.

Οι πιθανές επιστροφές κυμαίνονται:

• 30-33 έτη ασφάλισης: 3.000-4.000 ευρώ
• 34-36 έτη: 4.000-5.500 ευρώ
• 37-39 έτη: 6.000-7.500 ευρώ
• 40+ έτη: έως 8.500 ευρώ

Ο πρόεδρος της ΕΝΥΠΕΚΚ, καθηγητής Αλέξης Μητρόπουλος, δήλωσε στη «δημοκρατία» ότι «η κυβέρνηση έχει ηθικό χρέος να καταβάλει τα αναδρομικά και μάλιστα έντοκα σε όλους τους συνταξιούχους ή τους κληρονόμους τις ημέρες των Χριστουγέννων. Η καθυστέρηση του επανυπολογισμού των συντάξεων και η χορήγηση των λίγων αναδρομικών στους συνταξιούχους μας είναι αδικαιολόγητη για σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος. Πολύ περισσότερο που η κυβέρνηση και η διοίκηση του ΕΦΚΑ επαίρονται ότι τα έσοδα του οργανισμού είναι κατά πολύ αυξημένα λόγω της μαζικής απασχόλησης των συνταξιούχων και της γενικευμένη χρήσης της ψηφιακής κάρτας».

Τι αλλάζει στις αποδοχές

Με βάση τις νέες τιμές, η εθνική σύνταξη:

• Για 20 έτη ασφάλισης και 40 χρόνια μόνιμης διαμονής στην Ελλάδα μετά το 15ο έτος ανεβαίνει στα 446,87 ευρώ, από 436,40 ευρώ σήμερα.
• Για 15 έτη ασφάλισης το ποσό αυξάνεται σε 402,19 ευρώ έναντι 392,76 ευρώ.
  Η αύξηση αυτή δεν αφορά μόνο τις δύο βασικές κατηγορίες, αλλά οριζόντια όλα τα επίπεδα, από τα 15 έως τα 20 έτη, με αναπροσαρμογή 2,4% στο αντίστοιχο ποσό.

Ποιοι θα λάβουν τις αυξήσεις

Η ενίσχυση της εθνικής σύνταξης επηρεάζει:

1. Τους ήδη συνταξιούχους. Οι αυξήσεις θα περάσουν αυτόματα στις καταβολές του 2026, χωρίς να απαιτείται κάποια ενέργεια.

2. Όσους υπέβαλαν τα δικαιολογητικά για σύνταξη έως 30 Νοεμβρίου 2025. Θεωρούνται συνταξιούχοι του 2025 και θα λάβουν την αύξηση της εθνικής σύνταξης, αλλά επειδή η σύνταξή τους θα εκδοθεί με το νέο έτος, η ανταποδοτική τους θα αυξηθεί από το 2027.

Πίνακας αυξήσεων

Παρακάτω παρουσιάζονται τα νέα ποσά της εθνικής σύνταξης ανά έτος ασφάλισης, μετά την αύξηση 2,4%:

ΠΗΓΗ: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 02/12/2025